MACD 5

home *** CD-ROM | disk | FTP | other *** search

/ MACD 5 / MACD 5.bin / amigowiec / kontrollerhd.txt < prev next >

Wrap

Text File | 1997-10-29 | 15KB | 167 lines

Kontroler dysku twardego BSC AT-BUS W dzisiejszych czasach wyposaûenie komputera w twardy dysk staîo sië juû koniecznoôciâ dla wszystkich, którzy chcâ wykorzystaê Amigë do celów innych niû przysîowiowe mordowanie kosmitów. Posiadacze modeli A500 i A2000 po pokonaniu problemów finansowych, zwiâzanych z rozbudowâ swojego komputera muszâ zdecydowaê sië jeszcze na odpowiedni do swoich potrzeb typ kontrolera, gdyû A500 i A2000 w standardowej konfiguracji nie posiadajâ tego urzâdzenia. Chciaîby przedstawiê jedno z moûliwych rozwiâzaï tego problemu, czyli zastosowanie kontrolera BSC AT-BUS 508 (dla A500) lub BSC AT-BUS 2008 (dla A2000) firmy BSC Büroautomation AG. Jak îatwo domyôleê sië z nazwy, kontrolery jakimi mam zamiar zajâc sië w tym artykule obsîugujâ dyski w standardzie AT-BUS. Informacja ta zmartwi zapewne wielu Czytelników przekonanych o wyûszoôci standardu SCSI stosowanego przez wiele lat w komputerach Amiga, nad AT-BUS znanym dobrze z komputerów PC. Faktem jest, ûe kontrolery i dyski SCSI posiadajâ zazwyczaj lepsze parametry niû zestawy AT-BUS, jednak ich podstawowâ wadâ jest dosyê wysoka cena. Porównujâc oba te standardy zwraca sië przewaûnie uwagë na iloôê urzâdzeï obsîugiwanâ przez dany kontroler. Dla SCSI wynosi ona 7 i to nie tylko dysków twardych, a dla AT-BUS tylko 2. Drugim argumentem jest prëdkoôê transmisji danych, dla SCSI wynoszâca przeciëtnie okoîo 1MB/s, przy 600-800 KB/s dla dysków AT-BUS. Myôlë, ûe warto zatrzymaê sië na chwilë przy tych parametrach i przedstawiê mój osobisty poglâd na sprawë wyboru kontrolera. Firma Commodore zdecydowaîa sië na zastosowanie kontrolera AT-BUS w A600, A1200 i A4000, co zostaîo ostro skrytykowane przez fanów Amigi. Rzeczywiôcie jeôli idzie o model A4000, to jestem gotów dorzuciê do tego i swój krytyczny gîos. Jeôli juû ktoô decyduje sië na zakup drogiego komputera, jakim jest bez wâtpienia A4000, to niewielka róûnica w cenie nie bëdzie miaîa dla niego duûego znaczenia, a komputer ten przy swoich naprawdë doskonaîych parametrach powinien byê wyposaûony w duûy i szybki (SCSI) dysk twardy. Natomiast, jeôli chodzi o komputery przeznaczone raczej do uûytku domowego, to instalowanie w nich drogich kontrolerów SCSI jest raczej niecelowe. Moûliwoôê podîâczenia 7 urzâdzeï, poniewaû najczëôciej pozostaje w sferze marzeï i koïczy sië na jednym dysku twardym. Równieû prëdkoôê nie wzrasta tak oszaîamiajâco, aby w domowych zastosowaniach miaîo to znaczenie. Dla A500 i A2000 bez karty przyspieszajâcej, kontrolery SCSI zapewniajâ przewaûnie okoîo 800-900 KB/s, co przy okoîo 700 KB/s kontrolerów AT-BUS nie jest wielkoôciâ szokujâcâ. Nie bez znaczenia moûe byê takûe fakt îatwego dostëpu do dysków AT-BUS. Moûna je kupiê, w zasadzie w kaûdym sklepie prowadzâcym sprzedaû podzespoîów do komputerów PC i najczëôciej jest moûliwoôê wyboru z szerokiej gamy producentów i pojemnoôci. Z dysków SCSI oferowane sâ zazwyczaj tylko "duûe", o pojemnoôciach od 0,5GB i to za "bajoïskie" sumy. Uwaûam wiëc, ûe dla A500 i A2000, w której nie jest przewidywane instalowanie karty "turbo" (zawierajâcej kontroler twardego dysku np. G-Force GVP) zastosowanie kontrolera AT-BUS jest dobrym i rozsâdnym rozwiâzaniem. Czas wiëc przejôê do konkretów czyli kontrolerów firmy BSC. AT-BUS 508 przeznaczony jest dla komputerów Amiga 500 i Amiga 500+. Moûe obsîugiwaê dwa dyski twarde standardu AT-BUS i pozwala na zainstalowanie rozszerzenia pamiëci FAST do 8 MB. Wykonany jest w postaci dodatkowego urzâdzenia doîâczonego z lewej strony komputera. Juû na pierwszy rzut oka kontroler wyglâda bardzo solidnie. Zaopatrzony jest bowiem w metalowâ obudowë w kolorze zbliûonym do barwy Amigi. Moûna by dyskutowaê, czy tego typu urzâdzenia powinny posiadaê takâ "pancernâ" obudowë, lecz z pewnoôciâ zapewni ona zainstalowanym wewnâtrz elementom wîaôciwâ ochronë przed wszelkiego rodzaju uszkodzeniami mechanicznymi. W przedniej czëôci obudowy moûna znaleúê dwie diody ôwiecâce. Zielonâ- sygnalizujâcâ doprowadzenie zasilania do kontrolera i ûóîtâ - zapalajâcâ sië w czasie wykonywania operacji na twardym dysku. Na tylnej ôciance umieszczone sa dwa wyîâczniki. Jeden wyîâcza rozszerzenie pamiëci zainstalowane w kontrolerze, a drugi odîâcza dysk twardy. Zarówno kontroler jak i dysk twardy pobierajâ zasilanie z komputera, co przy znanych kîopotach z wydajnoôciâ zasilaczy A500, moûe stanowiê pewien problem. Jednak producenci przewidzieli moûliwoôê kîopotów z zasilaniem i wyposaûyli swój wyrób w gniazdo zasilania zewnëtrznego. Doôwiadczenie wykazuje, ûe posiadacze tzw. "lekkiego" zasilacza mogâ liczyê na poprawnâ pracë caîego zestawu z jednego úródîa zasilania. Przy tzw. "ciëûkim" zasilaczu, sprawa wyglâda nieco gorzej i po podîâczeniu niektórych, bardziej "prâdoûernych" dysków, mogâ wystâpiê trudnoôci. Jeôli wiëc zasilacz "nie wytrzyma", pozostanie zrobiê uûytek z gniazda zasilania znajdujâcego sië na tylnej ôciance kontrolera. Niestety w obudowie kontrolera nie znalazîem gniazda szyny procesora. Urzâdzenie to bowiem nie jest "przelotowe" i skutecznie blokuje moûliwoôê dalszej rozbudowy, np. podîâczenie Action Replay'a. Po otwarciu obudowy moûna ujrzeê bardzo solidnie wykonanâ pîytkë drukowanâ, zawierajâcâ elektronikë kontrolera i caîy rzâdek podstawek przeznaczonych do instalacji rozszerzenia pamiëci. Pamiëê moûna rozszerzaê za pomocâ moduîów ZIP 0.5MB (o czasie dostëpu nie wiëkszym niû 80 ns) w blokach po cztery sztuki. Mamy wiëc moûliwoôê rozszerzenia pamiëci o 2,4,6 lub 8 MB. Zaleûnie od iloôci zainstalowanej pamiëci, ustawiê trzeba zworki oznaczone jako JMS0 i JMS1 (odpowiednie kombinacje sâ dokîadnie opisane w instrukcji). Obok tych dwóch zworek, znajduje sië jeszcze jedna opisana JTEST, której zwarcie powoduje pozbawienie systemu Amigi dostëpu do zainstalowanej pamiëci i umoûliwia w ten sposób przeprowadzenie testu poprawnoôci jej dziaîania za pomocâ specjalnego programu zawartego na dyskietce instalacyjnej. Wewnâtrz obudowy przewidziano miejsce do zainstalowania jednego 3,5 calowego dysku twardego. Kontroler AT-BUS 2008 wykonany jest w postaci karty standardu ZORRO II, przeznaczonej do zainstalowania w A2000. Umoûliwia rozszerzenie pamiëci komputera o 2,4,6 lub 8MB za pomocâ moduîów pamiëci ZIP 0.5MB i oczywiôcie podîâczenie dwóch dysków twardych standardu AT-BUS. Jest to wiëc funkcjonalny odpowiednik AT-BUS 508 i w gruncie rzeczy sâ to dwie wersje tego samego urzâdzenia. Wizualnie AT-BUS 2008 przedstawia sië jak kaûda inna karta peînej dîugoôci do Amigi 2000. Charakterystyczne jest jednak umieszczenie w tylnej czëôci specjalnej blachy montaûowej przeznaczonej do przykrëcenia twardego dysku. W przedniej czëôci znajduje sië elektronika kontrolera i podstawki pod ukîady pamiëci oraz zworki konfiguracyjne podobne do wystëpujâcych w wersji dla A500. Nie wystëpujâ tu jednak wyîâczniki dysku i pamiëci, zamiast których zastosowanych zostaîy dodatkowe zworki. Jeôli wiëc posiadacz A2000 chciaîby sië w takie wyîâczniki wyposaûyê musi zakupiê je we wîasnym zakresie i podîâczyê do stuków przeznaczonych do nakîadania zworek. Zamiast diod ôwiecâcych w karcie dla A2000, sâ tylko styki do wîoûenia wtyczki przewodu prowadzâcego do diody sygnalizujâcej pracë twardego dysku, umieszczonej w obudowie komputera. Nie ma takûe na karcie gniazda zasilania twardego dysku, poniewaû do tego celu wykorzystuje sië jeden z przewodów wychodzâcych z zasilacza A2000 (zaopatrzony w odpowiedniâ wtyczkë). Mechanicznâ instalacjë twardego dysku w AT-BUS 508 rozpoczâê naleûy od zainstalowania rozszerzenia pamiëci (jeôli chcemy pamiëê rozbudowaê), gdyû po przykrëceniu dysku, dostëp do podstawek jest bardzo utrudniony. Po odpowiednim ustawieniu zworek konfiguracyjnych moûna przystâpiê do podîâczenia przewodów îâczâcych kontroler z dyskiem (40-ûyîowy i przewód zasilania) i przykrëcenia dysku. Po zîoûeniu obudowy kontrolera, pozostaje juû tylko zdjâê klapkë zakrywajâcâ zîâcze z lewej strony A500 i wsunâê na nie listwë kontaktowâ wystajâcâ z kontrolera. Krótkie mrugniëcie diody sygnalizujâcej pracë twardego dysku po wîâczeniu komputera upewni nas, ûe wszystko zostaîo podîâczone prawidîowo i moûna przystâpiê do instalacji programowej, o której w dalszej czëôci. Instalacja AT-BUS 2008 przebiega nieco inaczej. Lecz i tym razem najlepiej jest rozpoczâê od zamontowania rozszerzenia pamiëci (o ile oczywiôcie chcemy pamiëê rozbudowywaê). Kolejnâ czynnoôciâ bëdzie podîâczenie przewodu 40-ûyîowego i przykrëcenie dysku do karty. Po rozkrëceniu obudowy komputera, naleûy z tylnej ôcianki odkrëciê tzw. "ôledzia" przy slocie, w którym mamy zamiar umieôciê kontroler i wcisnâê kartë w wybrane zîâcze. Operacja ta moûe wymagaê sporej siîy, lecz naleûy wykonaê jâ z zachowaniem szczególnej ostroûnoôci. Gdy karta zajmie wîaôciwâ pozycjë, trzeba przykrëciê jej tylnâ czëôê do obudowy komputera, wykorzystujâc otwór i wkrët pozostaîy po odkrëceniu "ôledzia". Teraz pozostaje juû tylko podîâczenie do dysku przewodu zasilajâcego, wystajâcego z zasilacza i przyîâczenie do kontrolera przewodu od diody sygnalizacyjnej. I tym razem jej mrugniëcie po wîâczaniu zasilania ôwiadczy zazwyczaj o poprawnoôci montaûu. Gdyby to nie nastâpiîo, naleûy w pierwszej kolejnoôci sprawdziê biegunowoôê podîâczenia diody (obróciê wtyczkë). Po uporaniu sië z czysto mechanicznâ stronâ instalacji, moûemy przystâpiê do instalacji programowej, poniewaû bez niej jedynym efektem istnienia w komputerze twardego dysku bëdzie krótkie mrugniëcie stosowne diody przy kaûdym resecie. Do przeprowadzenie instalacji trzeba uûyê oprogramowania instalacyjnego z doîâczonej do konrolera dyskietki, a operacja ta bëdzie przebiegaê identycznie dla obu opisywanych tu urzâdzeï. Do BSC AT-BUS przez dîugi czas doîâczane byîo oprogramowanie raczej niûszej jakoôci. Byîy to stare programy, zaadoptowane do potrzeb tego kontrolera i niezbyt wygodne w uûyciu. Byîem wiëc mile zaskoczony, kiedy do swojego AT-BUS 2008 otrzymaîem nowâ wersjë oprogramowania. Wîaôciwie nie jest to nowa wersja, a caîkiem innym program. Tym razem program HD-InstTools stoi na caîkiem niezîym poziomie. Sâ w nim zgrupowane wszystkie funkcje potrzebne do sprawnego zainstalowania twardego dysku. Jest moûliwoôê skorzystania z trybu automatycznego, w którym po uruchomieniu programu i rozpoznaniu obecnoôci dysku, zostaje automatycznie ustawiona jedna partycja obejmujâca caîâ jego pojemnoôê, a nastëpnie dysk zostaje sformatowany i mamy moûliwoôê przekopiowania na niego dyskietki zawierajâcej Workbench. Tryb ten z pewnoôciâ chëtnie wykorzystajâ poczâtkujâcy, niezbyt obeznani z obsîugâ twardego dysku, posiadacze Amigi. Ja jednak chciaîbym poôwiëciê nieco wiëcej uwagi moûliwoôciom, jakie oferuje program po przejôciu w tryb Manual przekazujâcy wszystkie decyzje w rëce uûytkownika. Po uruchomieniu programu, z dysku odczytywane sâ automatycznie jego parametry techniczne (liczba gîowic, cylindrów, pojemnoôê itd.) o ile dysk miaî wczeôniej wykonany tzw. format niskopoziomowy. Nie powinno byê z tym ûadnych problemów, gdyû obecnie wszystkie nowe dyski majâ juû të operacjë wykonanâ, a dyski uûywane z oczywistych wzglëdów byîy juû formatowane. Gdyby jednak trafiî sië komuô dysk caîkiem czysty, nie powinien zaîamywaê râk tylko skorzystaê z opcji Low-lewel Format. Nastëpnym krokiem podczas "rëcznej" instalacji bëdzie wejôcie do okna Setup Drive. Moûna w nim obejrzeê odczytane wczeôniej z dysku parametry techniczne i ustawiê kilka opcji (np. przeplot). Autorzy programu przewidzieli takûe moûliwoôê peînej ingerencji uûytkownika w przedstawiane w tym oknie dane, wiëc w przypadku niepowodzenia odczytywania parametrów z dysku, potrzebne dane wpisaê moûna z klawiatury, na podstawie danych producenta dysku. Po zaakceptowaniu wszystkich danych, wracamy do okna gîównego i po ustawieniu standardu zapisu w oknie File System (najrozsâdniej bëdzie zastosowaê Fast-FileSystem), moûemy przystâpiê do podziaîu dysku na partycje, wchodzâc w tym celu do okna Partition Drive. Ujrzymy w nim pojemnoôê naszego dysku, zobrazowanâ w postaci poziomego sîupka i kilka opcji, z których najbardziej nas interesujâcâ bëdzie Edit Partition. Po jej uruchomieniu utworzy sië nowe okno, w którym bëdziemy mogli ustawiê wszystkie parametry naszej partycji. Od pojemnoôci i nazwy poczynajâc, na priorytecie startowym i liczbie buforów koïczâc. Na szczególnâ uwagë zasîuguje opcja Bootable, której oznaczenie umoûliwi póúniej start systemu z danej partycji i funkcja Automount powodujâca automatyczne wîâczenie partycji do systemu przy starcie komputera. Jest teû interesujâca moûliwoôê zabezpieczenia wybranej partycji hasîem. Moûemy je podaê wybierajâc opcjë Install z menu Password (z belki). Ustawione zabezpieczenie bëdzie moûna anulowaê po przytrzymaniu po resecie klawisza F1 i wywoîaniu z dodatkowego ekranu z ROMu kontrolera (ten sam ekran moûna wywoîaê uruchamiajâc program OktagonMount z dyskietki instalacyjnej), w którym bëdzie moûliwoôê wpisania zmienionego hasîa. Przy kaûdorazowym wîâczeniu komputera bëdziemy zmuszeni do podania wprowadzonego wczeôniej hasîa. Jeôli bëdzie ono poprawne, zabezpieczenia bëdâ aktywne do wyîâczenia zasilania komputera. Jest to bardzo skuteczna metoda odciëcia osobom niepowoîanym dostëpu do pewnej czëôci danych. Ustawione parametry trzeba zatwierdziê pr9!)!?ÿÃÿÿáÏÏáÿÿÿÿÃÁÿÿoperacjë moûna przeprowadziê dla pozostaîych partycji. teraz pozostaje juû tylko zapisanie poczynionych ustawieï na dysku (Save changes to drive) i formatowanie partycji (DOS Format) oraz ewentualne przekopiowanie dyskietki z Workbenchem. Na tym koïczy sië instalacja i moûna przystâpiê do normalnego uûytkowania twardego dysku. Po zakoïczeniu instalacji przystâpiîem do przeprowadzenia kilku testów szybkoôciowych, aby zapoznaê sië z faktycznâ jakoôciâ pracy kontrolera i dysku. Jak to zwykle bywa, wyniki jakie otrzymaîem byîy zróûnicowane. Kaûdy program testujâcy podawaî wartoôci nieco inne, a czasami kolejne próby tym samym programem dawaîy inne wyniki. Trzeba je wiëc traktowaê orientacyjnie. Testy przeprowadzone z kontrolerem AT-BUS 2008 z zainstalowanym rozszerzeniem 2MB RAM i dyskiem Conner 120 MB, dawaîy wyniki od 680 KB/s do okoîo 730 KB/s, zaleûnie od programu testujâcego. Wychodzâc z zaîoûenia, ûe "prawda leûy gdzieô po ôrodku" za najbardziej obiektywne uznaîem wyniki podawane przez program ALFPerformance. Podana tam wartoôê okoîo 700 KB/s wydaje sië byê bliska prawdy. Wspomnianego wyûej kontrolera uûywam juû od jakiego czasu i jak do tej pory spisuje sië doskonale. Myôlë wiëc, ûe zarówno AT-BUS 508, jak i AT-BUS 2008 przy swojej prëdkoôci i moûliwoôci rozszerzenia pamiëci FAST, moûe byê dobrâ propozycjâ dla wielu uûytkowników A500 i A2000 zwîaszcza biorâc pod uwagë umiarkowanâ cenë obu tych urzâdzeï.